Wat is een longontsteking?

Heb je of iemand in jouw omgeving onlangs de diagnose longontsteking gekregen? Dan zit je waarschijnlijk vol vragen over deze vervelende ziekte.

In Nederland lijden jaarlijks 270.000 mensen aan longontsteking, waaraan helaas ook nog altijd enkele duizenden mensen komen te overlijden. Hoeveel mensen er jaarlijks sterven aan longontsteking is sterk afhankelijk van hoe sterk een griepseizoen is. In 2016 stond longontsteking zelfs nog in de top 10 doodsoorzaken in Nederland.

Gelukkig is de ziekte in de meeste gevallen goed te behandelen. Heb je het vermoeden dat jij of iemand in jouw omgeving te maken heeft met een ontsteking van de longen? Neem dan zo snel mogelijk contact op met je arts. Deze website is informatief en geen vervanging van medisch advies van een professional.

Wanneer spreken we van een longontsteking?

We spreken van een longontsteking als de longblaasjes en het weefsel ontstoken zijn. Een bacteriële infectie of een virus zijn meestal de oorzaken van deze ziekte. Een ontsteking kan in één long plaatsvinden, maar ook in beide longen. We spreken dan van een dubbele longontsteking.

In de 19^e eeuw was deze ziekte één van de belangrijkste doodsoorzaken in ons land. Sinds de ontdekking van penicilline in het begin van de 20^e eeuw zijn deze aantallen drastisch gedaald.

Toch sterven er jaarlijks in Nederland nog steeds ongeveer 5000 mensen aan de gevolgen van deze ziekte. In de meeste gevallen komt dit door een combinatie met een verlaagde weerstand en/of een andere ziekte of aandoening.

Een longontsteking op zichzelf is prima te behandelen met de juiste medicijnen. Kinderen onder de 4 jaar of ouderen boven de 75 jaar vallen echter wel onder een risicogroep.

Hoe ontstaat een longontsteking?

Om te weten hoe een longontsteking werkt moeten we eerst weten hoe longen werken. Via de neus en de mond ademen we lucht naar binnen. De lucht gaat via de luchtpijp naar de longen toe.

De luchtpijp splitst zich in de longen tot steeds kleinere vertakkingen naar kleinere luchtwegen en komt uiteindelijk terecht in de longblaasjes.

Via de longblaasjes wordt het zuurstof vervolgens opgenomen in het bloed. Longontsteking begint bij de longblaasjes. Het kan veroorzaakt worden door een bacteriële infectie of door een virus.

In de meeste gevallen begint het echter met een simpele verkoudheid. De bovenste luchtwegen kunnen geïrriteerd raken wat zich meestal uit in benauwdheid, snotneus of keelpijn.

In het geval van een longontsteking zal de infectie zich langzaam uitbreiden. Van de bovenste luchtwegen zal het langzaam zaken naar de kleinere luchtwegen en vervolgens naar de longblaasjes.

Door de infectie zal het slijmvlies aangetast worden met als gevolg dat er meer slijm vrijkomt. Dit kan vervolgens in de longblaasjes terecht komen. Hierdoor kunnen de longblaasjes minder zuurstof opnemen waardoor de patiënt het benauwd krijgt.

Toch ontstaat een longontsteking meestal niet zomaar. Bepaalde ziektes of aandoeningen kunnen de kans op het ontstaan flink vergroten. Vaak speelt een verminderde weerstand ook een rol.

Hierdoor hebben bacteriën en/of een virus meer kans om zich te nestelen in het lichaam. Soms kan een besmettelijk zijn. Kinderen onder de 4 jaar hebben meer kans op een ontsteking, net als oudere mensen boven de 75 jaar. Patiënten met astma, COPD, diabetes, hart- en vaatziekten alsmede rokers en alcoholisten hebben ook een grotere kans op een longontsteking.

Longontsteking bij een baby

Ouderen en kleine kinderen horen bij de risiciogroepen met betrekking tot longontsteking. Deze groepen hebben meer aandacht nodig dan de niet-risicogroepen. De kans op mogelijke complicaties is bij deze groep ook groter doordat kleine kinderen en ouderen vaak minder weerstand hebben.

Houdt uw baby goed in de gaten

Als er sprake is van een longontsteking bij een baby gaat het om een infectie in de longen. Vaak is het een longontsteking het gevolg van een verkoudheid of griepje. De weerstand van de baby is een stuk lager waardoor de longblaasjes in de longen eerder kunnen ontsteken. Het slijmvlies raakt geïrriteerd waardoor er meer slijm geproduceerd wordt. Je baby kan dan al snel benauwd raken. Als ouder dien je je baby goed in de gaten te houden. Negeer de symptomen niet. In het ergste geval zou je baby zelfs kunnen overlijden. Houd je baby goed in de gaten als het verkouden is of een griepje heeft.  Als de klachten niet snel over gaan neemt de kans op een longontsteking toe.

Longontsteking baby symptomen

Let op de volgende longontsteking baby symptomen:

• Veelvuldig hoesten
• Slijm ophoesten
• Benauwde ademhaling (piepend geluid en neusvleugelademen)
• Koorts
• Rillen

Neem direct contact op met een arts als je de bovenstaande symptomen bij je baby herkend. Een arts zal naar de longen luisteren. In sommige gevallen zal er een foto van de longen gemaakt worden en wordt er bloed afgenomen voor onderzoek. In de meeste gevallen krijg je een antibioticakuur mee naar huis. Dit zal de longontsteking bij je baby genezen. In sommige gevallen is het mogelijk dat je baby in het ziekenhuis behandeld wordt met antibiotica. De longontsteking bij uw baby zal tijdens de antibioticakuur al snel weer genezen.

Longontsteking bij een kind

Bij een longontsteking bij een kind is het zaak om onderscheid te maken tussen kleine kinderen en grote kinderen. Peuters en kleuters vallen nog onder een risicogroep, terwijl oudere kinderen onder de niet risico-groep vallen. De oudere kinderen kunnen vaak zelf vertellen waar ze precies last van hebben. Bij kleinere kinderen is het de taak van de ouders om de symptomen van longontsteking bij hun kind goed in de gaten te houden. In dit artikel richten wij ons op de peuters en kleuters. Voor symptomen bij baby’s leest u het artikel longontsteking baby. Voor oudere kinderen kunt u het artikel symptomen longontsteking bekijken.

Waar moet je op letten bij een longontsteking bij een kind?

Net als bij iedereen begint een ontsteking van de longen meestal met een gewone verkoudheid. De weerstand is op dat moment laag, wat een ideale omstandigheid is voor bacteriën om toe te slaan. De longblaasjes raken ontstoken en dat uit zich vooral in het veelvuldig hoesten bij uw kind. Hierbij kan veel slijm naar boven komen. Het kind raakt benauwd wat zich kan uiten in neusvleugelademen. De neusvleugels bewegen daarbij snel op en neer. Daarnaast zal het kind waarschijnlijk koorts krijgen. Als gevolg van de koorts zal het kind gaan rillen. Daarnaast zal het kind bij een longontsteking erg moe zijn. Algemene verkoudheid of griepverschijnselen kunnen ook meespelen.

Longontsteking bij een kind symptomen

We zetten de longontsteking kind symptomen nog even op een rijtje:

• Hoesten in combinatie met slijm
• Benauwdheid (te zien aan het neusvleugelademen)
• Koorts
• Rillen
• Algemene verkoudheid of griepverschijnselen
• Vermoeidheid
• Ademhalen kan pijn doen

Een behandeling is altijd nodig. Als u de bovenstaande symptomen bij uw kind ziet dient u direct een dokter in te schakelen. Een longontsteking waar niks aan gedaan wordt kan ernstige complicaties met zich mee brengen. Schakel bij twijfel daarom ook altijd een arts in voor uw kind. Na onderzoek zal u een antibiotica kuur meekrijgen naar huis voor uw kind. Hiermee zullen de symptomen al snel minder worden. Voor de koorts en griepverschijnselen kan een paracetamol helpen. Bij erge gevallen van longontsteking kan uw kind opgenomen worden in het ziekenhuis. Hier krijgt het antibiotica via een infuus toegediend en kan een arts meteen ingrijpen in het geval van complicaties of een verergering van de symptomen.

Longontsteking bij ouderen

Mensen boven de 75 jaar vallen ook onder de risicogroep met betrekking tot longontsteking. Dit komt niet alleen omdat ouderen vaak een minder goede weerstand hebben, maar ook omdat oudere mensen vaak al een (chronische)ziekte onder de leden hebben. Een slechtere conditie speelt ook een rol. Bij een longontsteking bij ouderen kunnen er eerder complicaties uitbreken. Alhoewel een longontsteking vaak goed te behandelen is sterven er toch nog jaarlijks ongeveer 5000 mensen aan de gevolgen van een ontsteking van de longen. Het grootste aantal van deze mensen zijn ouderen. Een groot probleem is onderschatting, zowel door patiënten als door artsen. Men loopt te lang door met een verkoudheid wat kan resulteren in een longontsteking. Vaak gebeurt dit ongemerkt en denkt men nog steeds met een verkoudheid te maken te hebben. De longontsteking bij ouderen kan echter al gauw voor complicaties zorgen met een fatale afloop.

Waar op letten bij longontsteking bij ouderen?

Het begint met een verkoudheid of griepje wat niet over gaat. Men moet hoesten waar op den duur slijm bij vrij kan komen. Dit komt omdat de ontsteking de longblaasjes heeft aangetast. Door het slijm kan men vrij snel benauwd raken. Er hoeft echter geen slijm vrij te komen. Vaak zien we ouderen dat er wel sprake is van een longontsteking, maar dat er weinig tot geen slijm is vrijgekomen. Het kan, maar het hoeft niet. Koorts, vermoeidheid en griepverschijnselen spelen ook een rol, net als koorts. Ouderen met een longontsteking kunnen soms een verwarde indruk maken.

Longontsteking bij ouderen symptomen

Hieronder volgen de longontsteking ouderen symptomen. Heeft u of iemand in uw omgeving de volgende symptomen? Neem dan zo spoedig mogelijk contact op met een arts. Schakel bij twijfel altijd een arts in om mogelijke complicaties voor te blijven.

• Hoesten (eventueel in combinatie met slijm)
• (Ernstige) Benauwdheid
• Koorts
• Griepverschijnselen
• Pijn op de borst tijdens het ademhalen
• Vermoeidheid
• Mogelijke verwardheid
• Verminderde eetlust

Vaak zal de patiënt een antibioticakuur mee naar huis krijgen. Bij de risicogroep ouderen met longontsteking kan het echter goed mogelijk zijn dat u enkele dagen ter observatie in het ziekenhuis moet blijven. Vooral bij een ernstige longontsteking komt dit voor. De artsen kunnen dan op elk moment actie ondernemen als de longontsteking verergerd of bij mogelijke complicaties. Longontsteking bij ouderen dient nooit onderschat te worden!

Symptomen van een longontsteking

Een longontsteking ontstaat niet vanzelf. Vaak beginnen de longontsteking symptomen met een simpele verkoudheid in combinatie met een bacteriële infectie of een virus. Andere ziektes of aandoeningen en de daarbij horende verlaagde weerstand kunnen ook een rol spelen in het ontstaan van een longontsteking. In dit artikel gaan we in op de symptomen longontsteking.

Hoe herken je een longontsteking?

Een beginnende longontsteking is vaak te herkennen aan een verkoudheid dat zich langzaam uitbreidt richting de lagere luchtwegen. Bij een verkoudheid zijn de hogere luchtwegen geïrriteerd. Een bacteriële infectie of virus kan ervoor zorgen dat de “verkoudheid” zich langzaam naar de lagere luchtwegen begeeft. Via de luchtpijp zal de infectie zich naar de kleinere luchtwegen en uiteindelijk naar de longblaasjes begeven. Aldaar zal het slijmvlies aangetast worden. Hierdoor zal er meer slijm vrijkomen waardoor het ademhalen bemoeilijkt zal worden en er kortademigheid kan optreden. Een steeds erger wordende verkoudheid in combinatie met benauwdheid zijn de eerste longontsteking symptomen.

De verkoudheid kan op den duur overgaan in algemene griepverschijnselen. De temperatuur gaat omhoog waardoor de patiënt koorts kan krijgen. De koorts kan gepaard gaan met zweten en rillingen. Doordat het slijmvlies geïrriteerd is geraakt en er meer slijm vrijkomt zal men gaan hoesten. Tijdens het hoesten kan er slijm mee naar buiten komen en kan er borst pijnlijk aanvoelen. De eetlust van een patiënt met longontsteking is vaak afwezig. Doordat een longontsteking een behoorlijke aanslag op het lichaam is kan vermoeidheid, spierpijn en hoofdpijn ook optreden als symptomen van longontsteking.

De longontsteking symptomen op een rijtje

Ten slotte zetten we alle symptomen longontsteking nog even op een rijtje:

• Verkoudheid dat zich steeds verder uitbreidt
• Kortademigheid en benauwdheid
• Koorts
• Ophoesten van slijm eventueel in combinatie met pijn
• Pijn op de borst
• Spierpijn
• Vermoeidheid
• Hoofdpijn en algehele malaise
• Weinig zin in eten

Heeft u te maken met een verkoudheid die niet meer weg gaat? Kortademigheid, koorts, slijm ophoesten en algehele malaise? Als u het vermoeden heeft de symptomen longontsteking te hebben aarzel dan niet en schakel meteen een arts in. Deze ziekte is goed te behandelen. Hoe eerder u aan de bel trekt, hoe sneller de behandeling gestart kan worden. In het volgende artikel gaan we in op de behandeling van longontsteking.

Behandeling van een longontsteking

Een behandeling longontsteking hangt af van de oorzaak van de ziekte. In veel gevallen zijn andere ziektes of aandoeningen de oorzaak van een longontsteking. Bij een longontsteking behandeling is het daarom belangrijk om ook de achterliggende oorzaak aan te pakken. In dit artikel gaan we hier verder op in.

Hoe behandel je een longontsteking?

Alhoewel afhankelijk van de oorzaak van longontsteking is deze ziekte in Nederland gelukkig goed te behandelen. In andere, niet-westerse, landen is dat nog een stuk moeilijker. Hier sterven dan ook jaarlijks vele tienduizenden mensen aan de gevolgen van een longontsteking. In Nederland ligt dat aantal op ongeveer 5000 slachtoffers per jaar. Vaak sterven de slachtoffers door een samenloop van omstandigheden waarbij andere ziektes en aandoeningen de oorzaak zijn. Een longontsteking op zichzelf is goed te behandelen. Wel is de longontsteking behandeling afhankelijk van het type longontsteking. Een bacteriële infectie, een virus of een schimmel moeten dan aangepakt worden. Gelukkig voldoet een antibioticakuur in de meeste gevallen voldoende voor de behandeling van longontsteking. Zorg ervoor dat de antibioticakuur helemaal afgemaakt wordt, ook als de longontsteking symptomen helemaal voorbij zijn. De ziekte kan anders weer in alle hevigheid terugkeren. Als de ziekte veroorzaakt wordt door bepaalde schimmels dan kan een arts ook anti-schimmel middelen voorschrijven.

De symptomen longontsteking behandelen

Vaak heeft een patiënt met longontsteking, naast kortademigheid en benauwdheid, ook last van koorts, spierpijn, vermoeidheid en andere algehele griepverschijnselen. Pijnstillers als paracetamol kunnen de symptomen verzachten. Ook sommige hoestdranken kunnen helpen tegen het veelvuldig hoesten. Vraag wel altijd om advies van een arts welke middelen u wel of niet kunt gebruiken tijdens een longontsteking behandeling. Tijdens het genezingsproces wordt het patiënten aangeraden om bedrust te houden. In ieder geval totdat de koorts is weggezakt. Te veel activiteiten kan de ziekte verergeren. In sommige gevallen kan het mogelijk zijn dat een patiënt wordt opgenomen in een ziekenhuis. Hier kan de patiënt extra zuurstof worden toegediend en ook kan vastzittend slijm of vocht beter worden weggezogen. Een ziekenhuisopname zal echter vaak alleen voor risicogroepen als jonge kinderen of ouderen gelden die de ziekte hebben opgelopen in combinatie met andere ziektes of aandoeningen. In de meeste gevallen volstaat voldoende rust in combinatie met een antibioticakuur. Schakel in het geval van spoed altijd zo snel mogelijk een arts in. Bel 1-1-2. De informatie op deze website dient slechts ter informatie over de behandeling longontsteking en dient absoluut niet ter vervanging van medisch advies.